در بسیاری از گلخانهها برای آنکه گیاهان رشد بهتری داشته باشند، نیازمند مراقبت های خاصی هستند. از جمله این مراقبتها میتوان به آبیاری به موقع، کوددهی مناسب، آفت کشی با روشهای مختلف و… اشاره کرد. اما مهمترین نکتهای که برای رشد بهتر گیاه دارای اهمیت فراوان است، کنترل دما و رطوبت فضای گلخانه است. برخی از گیاهان وجود دارند که برای رشد بهتر، نیازمند کنترل دقیق دما هستند و بالا و پایین شدن دما باعث از بین رفتن گیاه میشود.
علاوه بر این رطوبت هم عامل تأثیرگذاری در رشد گیاه است و رطوبت بیش از حد ممکن است به گیاه آسیب برساند. حال که با اهمیت کنترل دما و رطوبت در گلخانه ها آشنا شدیم، برای اینکه گیاهان شما به خوبی رشد کنند، باید بدانید که چگونه شرایط محیطی مناسب برا گلخانه خود را حفظ کنید. پس حتما این سؤال در ذهن شما شکل میگیرد که بهترین روش های کنترل دما و رطوبت گلخانه چیست؟ جای نگرانی نیست. زیرا در این مقاله از سایت درخشش الکرتیک قصد داریم تا به معرفی راه حل های مؤثر برای کنترل بهتر محیط گلخانه بپردازیم. اما در ابتدا با شما درباره دما و رطوبت ایده آل گلخانه صحبت خواهیم کرد. پس خواندن ادامه مقاله را از دست ندهید.
دما و رطوبت ایده آل گلخانه چقدر است؟
بهطور کلی در تابستان دمای ایدهال گلخانه 23.89 – 29.44 درجه سانتی گراد در طول روز و 15.56 – 23.89 درجه سانتی گراد در شب است. همچنین دمای گلخانه در زمستان باید 18.33 تا 21.11 درجه سانتی گراد در روز و 7.22 درجه سانتی گراد در شب باشد. در حالی که گیاهان مختلف نیازهای متفاوتی دارند، این محدوده دما برای اکثر گیاهان گلخانه ای مناسب است. دمای خارج از این محدوده معمولاً منجر به کندی یا توقف رشد و کیفیت پایین محصول می شود.
درباره رطوبت گلخانه ها نیز باید گفت که بهطور معمول بین 50 تا 60 درصد برای اکثر گونههای گیاهی باشد. جالب است بدانید که گیاهان گرمسیری میتوانند سطح بالایی از رطوبت را تحمل کنند. اما اگر میزان رطوبت برای گیاهان گرمسیری بیش از 80 درصد شود، ممکن است روند رشد این گیاهان دجار آسیب شود.
راه حل های مؤثر در کنترل دما و رطوبت گلخانه ها
فاکتورهای مختلفی وجود دارند که با استفاده از آنها میتوان محیط گلخانه را کنترل کرد. از جمله آنها میتوان به استفاده از دریچه های تهویه مناسب، استفاده از فن ها، پارچههای سایبان و… اشاره کرد. در ادامه به معرفی مهمترین روشهای کنترل محیط گلخانه ها خواهیم پرداخت.
پیش از آنکه بخواهیم این روشها را بیان کنیم ذکر این نکته لازم است که برای سنجش دقیق دما و رطوبت در محیطگلخانه میتوانید از دستگاه ترمومتر و رطوبت سنج استفاده کنید. عموما ترمومترهای دیجیتال نسبت به نوع آنالوگ یا سنتی خود، خوانش بهتری دارند و بسیار دقیق تر هستند. انواع مختلفی از این دستگاه ها در سایت درخشش الکتریک موجود است که شما میتوانید با توجه به بودجه خود، انواع مدلهای آن را تهیه نمائيد.
۱- استفاده از فن ها
از جمله موارد مهم برای حفظ کنترل محیط گلخانه ها استفاده از انواع فن ها است. فنهای خروجی نسبت به دیگر همتاهای خود در گلخانهها کاربرد بیشتری دارند. این فن با انتقال هوای داخل گلخانه به بیرون باعث خنک شدن فضای داخلی گلخانه خواهد شد. اگر شم سطح معینی از دما را برای مراقبت از گیاهان خود در نظر دارید، میتوانید پس از رسیدن دما به نقطه مورد نظر، فن را خاموش کنید.
۲- به کارگیری دریجه های تهویه مناسب
استفاده از دریچه تهویه سادهترین راهی است که شما میتوانید برای کنترل دما و رطوبت گلخانه ی خود انجام دهید. دریجه های تهویه را میتوان روی سقف یا روی دیواره ها قرار داد تا دمای و رطوبت محیط به نقطه دلخواه برسد. هرچند باید گفت که تنها استفاده از دریجه تهویه برای کنترل محیط گلخانه چندان کاربردی نیست و شما باید در کنار استفاده از دریچه های تهویه مناسب، روش های دیگر را نیز به کار بگیرید تا بتوانید به درستی کنترل محیط گلخانه را انجام دهید تا گیاهان شما آسیب نبینند.
یکی از مواردی که در کنار این دریچهها میتوانید از آن استفاده کنید، سیستم هشدار دمای گلخانه است. این سیستم به راحتی میتواند نوسانات دما را شناسایی کرده و در صورت تغییرات شدید به شما اطلاع دهد. همچنین جالب است بدانید این سیستم میتواند به گوشی هوشمند شما متصل شده و نوسانات دما را از طریق آن به شما اطلاع دهد.
۳- استفاده از پرده یا سایه بان
شما میتوانید برای کنترل دمای گلخانه از سایه بان استفاده کنید. زیرا این وسیله از گلخانه شما در برابر نور مستقیم خورشید در روزهای گرم سال محافظت خواهد کرد. پوشش سقف و دیوارههای گلخانه با سایه بان راهی مفید برای خنک کردن مؤثر گلخانه شما در روزهای گرم سال است. البته باید بدانید که این بهترین راه نیست.
۴- استفاده از سیستم مه پاش
پژمرده شدن و زردشدن برگها از نشانههای تنش گرمایی درگیاهان است. شما میتوانید سطح گیاهان را مرطوب نگه دارید. اما علاوه بر این یکی از روشهای مؤثر استفاده از سیستم مه پاش است. در واقع سیستم مه پاش در فواصل معین غبار ریز تولید میکند تا دمای گلخانه را کنترل کند. هنگام استفاده از سیستم مه پاش، روی تمیز کردن منظم تمرکز کنید تا از رشد قارچ یا جلبک در گلخانه خود جلوگیری کنید.
۵- استفاده از دیوار مرطوب
دیوار مرطوب یک دستگاه خنک کننده است که شامل یک پمپ آب میباشد که آب را از طریق دیوار به گردش در می آورد و یک فن برای خنک کردن آب تبخیر شده مورد استفاده قرار میگیرد. هنگام استفاده از این روش، باید مراقب سطح رطوبت باشید. به محض افزایش رطوبت هوا، ورود آب به دیوار مرطوب را قطع کنید.
هنگامی که سطح رطوبت گلخانه بیش از حد بالا باشد، گیاهان شما نمی توانند به درستی تنفس کنند و همچنین باعث رشد قارچ می شود. اگر رطوبت خیلی کم باشد، برگ ها شروع به خشک شدن می کنند و گیاهان شما پژمرده می شوند.
سخن پایانی
در این مقاله از سایت درخشش الکتریک با شما درباره اهمیت کنترل دما و رطوبت در گلخانه ها و راه حل های آن صحبت کردیم. در انتها باید اضافه کرد که اگر نتوانید دما و رطوبت را در محیط گلخانه به درستی کنترل کنید، باعث میشود تا به گیاهان شما اسیب جدی وارد شود و رشد آنها را کند یا متوقف کند و اگر چارهای نیندیشید، ممکن است گیاهان شما از بین بروند. بنابراین ایجاد یک گلخانه با محیط مناسب برای رشد و حفظ سلامت گیاهان بسیار اهمیت دارد. امیدواریم آنچه که مطالعه کردید یاری دهنده شما در حفظ دما و رطوبت گلخانه یتان شود. همچنین اگر شما هم موارد دیگری برای کنترل دما و رطوبت محیط گلخانه ها می شناسید، خوشحال میشویم تا آن را با ما در میان بذارید.
شما میتوانید انواع ابزارهای اندازهگیری دقیق را مانند انواع میگر، مولتی متر، رطوبت سنج، ترمومتر و… از سایت درخشش الکتریک تهیه نمائيد. همچنین برای آشنایی بیشتر با دستگاه میگر که یکی از انواع ابزارهای اندازه گیری دقیق است میتوانید مقاله میگر چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است؟ را مطالعه کنید.