در حالت ایده‌آل تمام جریان الکتریکی عبوری از یک سیم به مقصد می‌رسید اما در بسیاری از موارد ممکن است چنین چیزی رخ ندهد. زیرا امکان دارد بخشی از جریان بر اثر عوامل مختلفی مانند مجاورت با مواد شیمیایی، رطوبت و گرد و خاک، گرما و سرما، روغن، رطوبت‌های خوردند و… هدر برود. در تمام خطوط انتقال برق از عایق برای سیم‌ها و کابل‌ها استفاده می‌شود تا علاوه بر انتقال کامل جریان الکتریکی به مقصد، از بروز حوادث گوناگون جلوگیری شود.

به همین دلیل عایق استفاده شده حتما باید از کیفیت و استاندارد بالایی برخوردار باشد و اگر کیفیت آن افت کند، خطرات زیادی را در پی خواهد داشت. بنابراین در چنین مواردی حتما باید مقاومت عایق اندازه‌گیری شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل کنیم. دستگاهی که به کمک آن می‌توان مقاومت عایق را بررسی و ارزیابی کرد، میگر یا تستر عایق نام دارد.

اگر شما اطلاعات کمی درباره این وسیله کاربردی دارید، جای نگرانی نیست. زیرا قصد داریم تا در این مقاله از سایت درخشش الکتریک شما را با دستگاه میگر یا تستر عایق و همینطور نحوه عملکرد آن آشنا کنیم. بنابراین خواندن ادامه مطلب را از دست ندهید.

دستگاه میگر یا تستر عایق چیست؟

همانطور که در بالا هم اشاره کردیم، میگرها ابزارهای اندازه گیری دقیق هستند که به منظور سنجش مقاومت عایق‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این وسیله با نام‌های دیگری مانند تستر عایق، تستر مقاومت عایق و مقاومت سنج عایق نیز شناخته می‌شود که با عملکرد خود می‌تواند به طور دقیق کیفیت کابل‌ها و عایق ها را بررسی کند تا در صورت بروز نشتی یا هدر رفت جریان بتوان با کمک این ابزار اقدامات لازم را انجام داد.

اهمیت استفاده از میگر

استفاده از این دستگاه برای بررسی میزان مقاومت عایق‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. ارزیابی مقامت عایق‌ها، سیم‌ها و کابل‌ها مستلزم اندازه گیری مقاومت آن‌ها در برابر جریانی است که در تمام مسیر از خودشان عبود می‌دهند. سطح بالای مقاومت به معنی آن است که جریان بسیار کمی از عایق خارج می‌شود. همچنین سطح پایین مقاومت نشان می‌دهد که مقدار قابل توجهی از جریان ممکن است از طریق عایق‌ها نشت پیدا کند. به همین دلیل حتما باید کیفیت و مقاومت عایق‌ها توسط میگر مورد سنجش قرار گیرد.

نحوه عملکرد میگر یا تستر عایق

کارکرد دستگاه میگر بسیار شبیه به اهم متر است. تفاوت میگر با اهم متر در ساخت ولتاژ مستقیم بسیار زیاد توسط میگر است. در واقع با اعمال یک ولتاژ بالا (معمولاً بین ۵۰ تا ۱۰۰۰۰ ولت به صورت مستقیم) توسط میگر می‌توان از قانون اهم (R=V÷I) به منظور اندازه گیری مقاومت استفاده کرد. میگر ولتاژ را بر جریانی که از عایق خارج می‌شود و به کنتور باز می‌گردد تقسیم می‌کند و نتایج اندازه‌گیری شده روی صفحه دستگاه به نمایش در می‌آید. در این صورت می‌توان از عملکرد صحیح یا وجود مشکل در عایق‌ها اطمینان حاصل کرد و برای رفع آن اقدامات لازم را انجام داد.

همچنین باید بدانید که جریانی که در زمان بررسی مقاومت عایق اندازه‌گیری می‌شود، نتیجه جریان خازنی، جریان جذبی و جریان نشتی است.

انواع روش های تست مقاومت عایق با میگر

زمانی که برای اولین بار ماشین آلات یا تجهیزات الکتریکی نصب و راه اندازی می‌شوند، اندازه گیری مقاومت عایق به دو دلیل دارای اهمیت است:

۱- تضمین می‌کند که عایق از شرایط و مقاومت مطلوبی برخوردار است.

۲- خواندن پایه را برای استفاده به عنوان مرجع برای آزمایش های آینده فراهم می کند.

با توجه به موارد گوناگونی مانند دما، رطوبت و… آزمایش اندازه گیری مقاومت عایق بر اساس اندازه‌گیری‌های نسبی صورت می‌گیرد. انجام این آزمایش با میگر می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد کیفیت عایق ارائه دهد.

آزمون اثبات، تست نقطه‌خوانی، تست مقاومت زمانی، و تست ولتاژ مرحله‌ای چهار مورد از مهم‌ترین آزمایش هایی هستند که برای اندازه گیری مقاومت زمین مورد استفاده قرار می‌گیرند. و شامل مراحل لازم برای کنترل تجهیزات از زمان نصب تا استفاده روزمره می‌شوند. در ادامه برای آشنایی شما عزیزان به معرفی این روش‌ها خواهیم پرداخت.

۱- آزمون اثبات

تست اثبات گام مهمی در نصب ماشین آلات جدید برای محافظت در برابر تجهیزات نادرست و معیوب است. این آزمایش با اعمال ولتاژ DC در مدار قطع شده و با استفاده از دستگاه میگر انجام می‌شود. ولتاژهای تست اثبات، بسیار بالاتر از ولتاژهایی است که در روش های آزمایش تعمیر و نگهداری معمول استفاده می شود. دستورالعمل کلی برای انتخاب ولتاژ تست بر اساس رتبه پلاک تجهیزات است که شما باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید.

۲- تست نقطه خوانی

در روش تست نقطه خوانی، میگر در سراسر عایق سیم پیج موتور متصل می‌شود. سپس یک ولتاژ آزمایشی برای یک دوره زمانی ثابت، معمولاً 60 ثانیه اعمال می شود.. یکی از ویژگی‌های مهم این آزمون ثابت ماندن آن از آزمونی به ازمون دیگر است. پس از انکه دوره زمانی (۶۰) ثانیه طی شد، می‌توان نتایج را ثبت و بررسی کرد. با انجام روش‌های معمولی تنها می‌توان اطلاعت تقریبی از از کیفیت و مقاومت عایق‌ها به دست آورد. اما استفاده از روش نقطه خوانی در طول چندماه تکرار می‌شود تا میزان کیفیت عایق‌ها در بلند مدت و به‌طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد.

ذکر این نکته لازم است که فاکتورهای مختلفی مانند رطوبت، دما، مواد شیمیایی و… باعث به وجود آمدن مقادیر مختلفی از نتایج اندازه‌گیری می‌شوند. به طور معمول، عایق با سرعت بسیار تدریجی، اما ثابت خراب می شود. یک روند نزولی قابل توجه در طی چندین اندازه گیری معمولاً نشانه ای از خرابی عایق است.

۳- تست مقاومت زمانی

یکی از دقیق‌ترین روش های اندازه گیری مقاومت عایق، تست مقاومت زمانی با استفاده از میگر یا تستر عایق است. این روش مبتنی بر اندازه‌گیری‌های متوالی در بازه‌های زمانی مشخص و سپس ارزیابی این اندازه‌گیری‌ها است. زمانی که عایق‌ها در مجاورت رطوبت، گرما، مواد شیمیایی و …هستند این روش جزو کارآمدترین تست به شمار می‌آید. به‌طور معمول جریان جذب از بالا شروع می‌شود و با اعمال ولتاژ به تدریج کاهش می‌یابد. در ماشین آلاتی که از عایق‌های با کیفیت و استاندار برخوردار هستند، این روند تا چند دقیقه ادامه خواهد داشت و سطح مقاومت مطلوب عایق را ننشان خواهد داد. اما اگر عایق مورد نظر از کیفیت خوبی برخوردار نباشد، سطح مقاومت به سرعت کاهش می‌یابد.

مناسب‌ترین و بهترین راه برای مشخص کردن کمیت نتایج تست مقاومت زمانی، از طریق نسبت جذب دی الکتریک است. نسبت جذب دی الکتریک از دو اندازه‌گیری مقاومت زمانی به دست می‌آید.

۴- تست ولتاژ مرحله ای

این روش اندازه گیری مقاومت عایق شامل آزمایش عایق در دو یا چند ولتاژ و مقایسه نتایج حاصل از اندازه گیری است. عایقی که از کیفیت مطلوبی برخوردار باشد، صرف نظر از صرف نظر ولتاژ اعمال شده، مقدار مقاومت نسبتاً ثابتی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر، زمانی که سطح مقاومت با افزایش سطح ولتاژ کاهش می‌یابد، معمولاً نشانه‌ای از خرابی عایق است. علت این امر آن است که ممن است در عایق ترک‌های کوچکی ایجاد شده باشد که در صورت فشار الکتریکی این ترک‌‌ها بیش‌تر خواهد شد. برای انجام بهتر تست ولتاژ مرحله‌ای حتما باید اعمال ولتاژ را با کم‌ترین مقدار شروع کرده و سپس به سطح ولتاژ بالاتر بروید. همچنین مدت زمان انجام تست توسط میگر در حدود ۶۰ ثانیه است.

نکات مهم در هنگام استفاده از میگر

در هنگام استفاده از دستگاه میگر یا تستر عایق باید موارد مختلفی را رعایت کنید که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

۱- پس از استفاده از دستگاه حتما آن را خاموش کنید. تجهیزات تحت آزمایش را از سایر تجهیزات و مدارها، از جمله اتصالات زمین خنثی جدا کنید تا آسیبی نبینند.

۲- اگر تجهیزات زیادی را برای انجام آزمایش‌ها استفاده کنید، قرائت مقاومت مشکل‌تر خواهد شد. به همین دلیل مهم است که حتما بررسی کنید که چه تجهیزاتی را در آزمایش اندازه گیری مقاومت عایق مورد استفاده قرار می‌دهید. با این حال، اگر یک نصب کامل با چندین قطعه تجهیزات، خوانش بالایی را به همراه داشته باشد، می‌توان فرض کرد که هر یک از دستگاه‌ها خوانش حتی بالاتری دارند. در نتیجه، گاهی اوقات جداسازی اجزاء ضروری نیست.

۳- تخلیه خازن قبل و بعد از انجام آزمایش مقاومت عایق مهم است. شما باید حدود چهار برابر زمانی که ولتاژ تست در طول آزمایش اعمال شده است تخلیه خازن را انجام دهید. هرچند باید افزود که برخی از دستگاه‌های میگر این تخلیه را به صورت خودکار انجام می‌دهند.

۴- در زمان کار با میگر به هیچ عنوان به کابل‌های میگر و کابل‌ در حال تست دست نزنید.

۵- یکی دیگر از مواردی که باید در نظر بگیرید، استفاده از دستگاه میگر مناسب است. در واقع شما باید خرید میگر را با توجه به نیازهای خود انجام دهید و از دستگاهی استفاده کنید که کیفیت لازم را برخوردار باشد. شما می‌توانید برای اطلاع از قیمت میگر و خرید آن به سایت درخشش الکتریک مراجعه کنید.

تفاوت ارت سنج و میگر در چیست؟

شاید تاکنون تصور می‌کردید که کارکرد میگر و ارت سنج یکسان است. اما باید گفت که چنین تصوری نادرست است. ارت سنج دستگاهی است که برای اندازه گیری صحیح مقاومت زمین (در حدود چند اهم) مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما دستگاه میگر یا تستر عایق برای اندازه گیری مقاومت سیم‌ها، عایق‌ها و کابل‌ها ( میزان اهم بسیار بالا یا مگا اهم) کاربرد دارد. همچنین توصیه می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با دستگاه ارت سنج و روش‌های اندازه گیری مقاومت زمین توسط آن مقاله انواع روش های اندازه گیری مقاومت زمین با ارت سنج را مطالعه کنید.

سخن پایانی

در این مقاله از سایت درخشش الکتریک به معرفی دستگاه میگر و عملکرد آن پرداختیم و گفتیم که میگرها برای اندازه گیری مقاومت عایق‌ه مورد استفاده قرار می‌گیرند. پیش از پایان باید افزود که مرحله‌ی مهم بعد از اندازه گیری مقاومت عایق، تفسیر نتایج اندازه گیری شده است. در واقع سنجش ها نشان می‌دهد که آیا عایق از کیفیت خوبی برخوردار است یا خیر. همانطور که در مطالب بالا هم اشاره کردیم این اندازه گیری‌ها توسط دستگاه میگر یا تستر عایق انجام می‌شود. در انتها امیدواریم آنچه که در این مطلب بیان شد توانسته باشد شما را با دستگاه میگر و عملکرد آن آشنا کرده باشد.