احتمالاً برای شما هم پیش آمده است که هنگام خرید ph متر یا همان اسید سنج در میان برندها و مدل های موجود در بازار دچار سردرگمی شده باشید. به راستی باید کدام ph متر را انتخاب کرد که برای ما کاربردی باشد؟ برای یافتن پاسخ این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

برای آنکه بتوان یک ph متر مناسب را انتخاب و خریداری کرد، بهتر است تا در ابتدا سؤالات زیر را از خود بپرسید:

۱- اسید سنجی که انتخاب کرده‌ام چقدر دقیق است و برای نیاز خود به چه بازه ای از دقت دستگاه نیاز دارم؟

۲- ph متری که قصد خرید آن را دارم پراب سرخود است یا پراب مجزا و آیا الکترود ها کیفیت لازم را برای اندازه گیری دارند؟

۳- آیا می توان ph متر را به آسانی به نرم افزارهای مدیریت آزمایشگاهی متصل کرد؟

۴- کدام ph متر مطابقت بیش‌تری با بودجه من دارد؟ قابل حمل باشد یا رومیزی؟ آیا نیاز است که ضد آب و ضد ضربه باشد یا خیر؟

پاسخ به این سؤال ها باعث می‌شود تا بتوانید یک اسید سنج خوب و متناسب با نیاز خود را انتخاب و خریداری کنید. در ادامه مقاله به معرفی 5 نکته‌ی بسیار مهم خواهیم پرداخت که به شما در خرید یک ph متر خوب کمک خواهد کرد. اما پیش از معرفی نکات تعریفی مختصر از دستگاه اسیدسنج و کارکرد آن خواهیم داشت.

Ph متر چیست و کارکرد آن چگونه است؟

اسید سنج یکی از انواع دستگاه های اندازه گیری است که میزان اسیدی یا قلیایی مایعات، خاک و مواد غذایی را نشان می‌دهد. واحدی که اسیدسنج اندازه گیری ها را با آن نمایش می‌دهد PH است. معمولاً این دستگاه از الکترود برای اندازه گیری میزان PH استفاده می‌کند و نحوه اندازه گیری توسط دستگاه اسید سنج به این صورت است که الکترود را در نمونه محلولی که قرار است اندازه‌گیری شود قرار می‌دهیم و پس از فشار دادن دکمه اندازه گیری، به مدت ۱ یا ۲ دقیقه صبر می‌کنیم تا دستگاه اندازه گیری را انجام دهد. پس از سنجش میزان PH الکترود را از محلول خارج کنید و مطمئن شوید که برای استفاده بعدی تمیز باشد.

پیش از اندازه گیری حتما از کالیبره بودن اسید سنج خود مطمئن شوید و در صورت نیاز دستگاه را کالیبره کنید.

نکات مهم در هنگام خرید ph متر

حالا که با دستگاه اسید سنج و نحوه کارکرد آن آشنا شدیم، در ادامه به معرفی ۵ نکته ی مهم خواهیم پرداخت که پیش از خرید اسید سنج حتماً باید بدانید.

۱- کدام مدل ph متر؟ قابل حمل، رومیزی یا قلمی؟

همانطور که می دانید اسید سنج ها دارای انواع مختلفی هستند. از نوع رومیزی گرفته که معمولاً دقت بیش‌تری دارد تا مدل قلمی که سبک و قابل حمل است. در ابتدا باید بدانید که کدام یک از انواع ph متر پاسخ گوی نیاز شما است. این کار باعث می‌شود تا کار خرید اسیدسنج برایتان آسان تر شود. انواع اسید سنج شامل موارد زیر است:

Ph متر قلمی

نوع کوچک و قابل حمل دستگاه اسیدسنج است که از یک نمایشگر کوچک و الکترود متصل به دستگاه برخوردار است. این نوع از اسید سنج رابط کاربری آسانی دارد و استفاده از آن در مواردی همچون صنایع ساختمانی، صنایع غذایی و استخر بسیار پر کاربرد است.

اسید سنج قابل حمل

این نوع از ph مترها معمولاً از اسید سنج قلمی بزرگ‌تر هستند و الکترود یا پراب آن‌ها نیز به صورت مجزا به دستگاه متصل می‌گردد. شما می‌توانید با توجه به نوع استفاده از این دستگاه، از الکترودهای صنعتی یا آزمایشگاهی استفاده کنید و در صورت خراب شدن الکترودها آن‌ها را تعویض کنید. استفاده از این محصول بیش‌تر در مواردی مانند پرورش ماهی، کشاورزی و تصفیه آب است.

Ph متر رومیزی

اسید سنج رومیزی دارای ابعاد بزرگ‌تری از دو نوع قبلی است. این دستگاه معمولاً از دقت بیش‌تری در اندازه گیری برخوردار است و به دلیل ثابت بودن آن ویژگی های خاصی دارد. معمولاً از این نوع اسید سنج در تأسیسات فرآوری مواد غذایی، آزمایشگاه‌های تضمین کیفیت، تأسیسات آزمایش آب و آزمایشگاه های پزشکی یا زیست شناسی استفاده می‌شود.

در ابتدا مشخص کنید که کدام یک از انواع ph متر پاسخ گوی نیازهای شما خواهد بود. زیرا در این صورت نیاز به صرف هزینه های زیاد برای خرید اسید سنج ندارید.

۲- دقت اندازه گیری دستگاه

دقت از آن فاکتورهایی است که در هر دستگاه اندازه‌گیری حائز اهمیت است. ph مترهایی که برای مصارف صنعتی یا آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند دارای بازه‌ی متغیری در دقت اندازه گیری هستند. این بازه اندازه‌گیری ممکن است از ± 0.1 pH تا ± 0.001 pH متغیر باشد. شما باید اسید سنجی را انتخاب کنید که دقت اندازه گیری آن متناسب با نیاز شما باشد. برای مثال pH متر با دقت 0.01 ± انتخاب خوبی برای کنترل کیفیت یا محیط های تحقیقاتی است. زیرا دقت اندازه گیری خوبی را ارائه می‌دهد. با این حال، pH متر با دقت 0.10 ± عموماً برای آزمایشگاه مدرسه مقرون به صرفه تر است.

Ph مترهایی که دقت بالایی دارند برای مصارف صنعتی یا کنترل کیفیت و آزمایشگاهی مناسب‌ترند و ph متر با دقت کم‌تر برای استفاده عمومی و روزمره و همینطور استخرها پرکاربرد تر است.

۳- نوع الکترودهای اسید سنج

الکترودهای اسیدسنج که با نام پراب هم شناخته می‌شوند اغلب از جنس شیشه ای هستند. این الکترودها دارای قیمت اقتصادی هستند و به همین دلیل مورد انتخاب بسیاری از افراد است. اما نباید از این نکته غافل شد که نمی‌توان در همه ی موارد از الکترودهای شیشه ای استفاده کرد. معمولاً عمده کاربرد الکترودهای شیشه ای برای مواردی مانند آزمایشگاه ها و اندازه گیری ph مایعات است. زیرا به دلیل جنس شیشه‌ای آن ها احتمال شکستن یا آسیب دیدن الکترود برای موارد سخت‌تر وجود دارد. در موارد صنعتی، کارگاه‌ها و مواردی که احتمال شکستن الکترود شیشه ای وجود دارد، از الکترود های مقاوم تری که معمولاً از جنس پلاستیک است استفاده می‌کنند. به عنوان مثال الکترود p-21 و p-03 به ترتیب از جنس پلاستیک و شیشه هستند.

در نوک هر دو نوع الکترود شیشه ای و پلاستیکی سنسوری وجود دارد که برای سنجش ph استفاده می شود. این سنسور در الکترود شیشه ای حتماً باید درون یک ظرف حاوی آب مقطر قرار داشته باشد تا همیشه تر بماند. اما در الکترود پلاستیکی نیازی نیست که آن را درون ظرف آب مقطر قرار دهید.

۴- کالیبره بودن ph متر

Ph متر جزو دستگاه‌های calibration before use است. یعنی پیش از استفاده حتماً باید کالیبره شود تا از نتایجی که به دست می‌آورید، اطمینان حاصل کنید. کالیبراسیون اسید سنج با استفاده از محلول های بافر ph صورت می‌گیرد. از رایج‌ترین بافرها می‌توان به بافر ۴ و ۷ و ۱۰ اشاره کرد که دارای کد رنگی قرمز، زرد و آبی هستند. بافرها قبل از استفاده حتماً باید داخل یخچال باشند و سپس در دمای محیط قرار گیرند. زمانی که بافر با محیط به دمای تعادلی رسید، از آن ها برای کالیبره کردن ph متر یا اسیدسنج استفاده می‌کنیم.بیش‌تر بخوانید:

بیش‌تر بخوانید: هر آنچه که باید در مورد لرزش سنج بدانید

انجام کالیبراسیون ph متر به تعداد دفعات استفاده شما از این دستگاه بستگی دارد. برای مثال اگر هر روز از اسیدسنج استفاده می‌کنید، می‌بایست قبل از هر بار استفاده آن را کالیبره کنید. نکته‌ی دیگر این است که پس از اندازه گیری ph مایعات بهتر است تا الکترود را برای استفاده های بعدی تمیز کنید. در آخر باید افزود که اگر اسید سنج را با بافر ۴ کالیبره می‌کنید، و قصد دارید با بافر ۷ هم آن را کالیبره کنید، حتما باید پس از خارج کردن الکترود از بافر شماره ۴ آن را تمیز کرده و سپس وارد بافر شماره ۷ کنید.

کلام آخر

در این مقاله با ۴ نکته ی مهم در هنگام خرید ph متر آشنا شدیم. ۴ نکته ای که در نظر گرفتن آن ها باعث می‌شود تا شما خریدی مطمئن داشته باشید. حال شما می‌توانید پس از خواندن این مقاله به پاسخ روشنی برای سؤالاتی که برای خرید یک ph متر در ذهن خود دارید، برسید. سؤالاتی از قبیل:

۱- کدام یک از انواع اسید سنج؟

چه نوع اسید سنجی بیش‌تر با بودجه شما مطابقت دارد و می‌تواند پاسخگوی نیازهای شما باشد؟ قابل حمل باشد یا رومیزی؟

۲- دقت اندازه گیری اسیدسنج

نیاز شما یک اسید سنج رومیزی پیشرفته است که دقت بالای اندازه گیری دارد یا یک اسیدسنج قابل حمل برای شما مناسب تر است؟

۳- الکترود اسید سنج از چه جنسی باشد؟

الکترود شیشه ای برای کار من مناسب تر است یا الکترودی از جنس پلاستیک فشرده؟ آیا یک اسید سنج با پراب سرخود برای من مناسب است؟

۴- کالیبراسیون ph متر

پیشنهاد می‌کنیم برای کالیبراسیون ph متر خود مجموعه ی کاملی از بافرها را در اختیار داشته باشید. حتما قبل از اندازه گیری دستگاه خود را کالیبره کنید و اگر الکترود شما از جنس شیشه است، حتما آن را داخل محلول آب مقطر نگهداری کنید.

پیش از پایان مقاله باید گفت که ویژگی ها و امکانات اضافی دستگاه نیز یکی دیگر از مواردی است که پیش از خرید اسید سنج باید به آن توجه کنید. برای مثال برخی از اسید سنج ها دارای درجه حفاظتی بالا و همینطور قابلیت اتصال به کامپیوتر و موبایل هستند و علاوه بر این عملکردهای مختلفی مانند نور پس زمینه، Data Hold، اندازه گیری حداقل، حداکثر و میانگین و همینطور قابلیت ذخیره داده ها در حافظه داخلی خود را دارند. هر کدام از این ویژگی ها به طور مستقیم بر قیمت اسیدسنج تأثیرگذار خواهد بود.