چشم نوری
چشم نوری، که به آن چشم الکترونیکی نیز گفته می‌شود، یک دستگاه حساس به نور است که برای تشخیص تغییرات در نور مرئی یا نور غیرمرئی (مانند اشعه مادون قرمز) طراحی شده است. این دستگاه به طور معمول در سیستم‌های امنیتی، اتوماسیون صنعتی و کنترل حرکت استفاده می‌شود. چشم‌های نوری یا سنسورهای نوری با استفاده از امواج الکترومغناطیسی نور، تغییرات محیط را شناسایی می‌کنند. این حسگرها از فرستنده و گیرنده تشکیل شده‌اند که با ارسال و دریافت نور، قطع یا عبور پرتوهای نوری را شناسایی می‌کنند. در صورت تغییر در این پرتوها، سنسور فعال شده و سیگنال مشخصی به کنترلر مرکزی ارسال می‌شود.
انواع چشم نوری
چشم الکترونیکی یا سنسوری نوری دارای انواع مختلفی است که در زیر نام برده شده است.
۱- چشم نوری بازتابی (Reflective Sensor)
این مدل دارای یک فرستنده و یک گیرنده است که در یک واحد قرار دارند. نور از سطح یک جسم بازتاب شده و توسط گیرنده دریافت می‌شود. اگر جسمی در مسیر قرار گیرد، شدت نور بازتابی تغییر کرده و سنسور فعال می‌شود.
۲- چشم نوری فرستنده – گیرنده
این نوع حسگر دارای دو بخش جداگانه است: یک فرستنده که نور را ارسال می‌کند و یک گیرنده که نور را دریافت می‌کند. هنگامی که جسمی مانع رسیدن نور به گیرنده شود، سنسور فعال شده و سیگنال ارسال می‌کند.
۳- چشم الکترونیکی پراکنده (Diffuse Sensor)
در این مدل، نور به سطح جسم برخورد کرده و به جهات مختلف پراکنده می‌شود. گیرنده، بازتاب بخشی از این نور را دریافت کرده و براساس آن وضعیت جسم را تشخیص می‌دهد.
ویژگی های چشم نوری
چشم‌های نوری دارای دقت فوق‌العاده‌ای هستند و می‌توانند تغییرات کوچک در محیط را شناسایی کنند. این حسگرها در چند میلی‌ثانیه واکنش نشان می‌دهند و برای سیستم‌های امنیتی و صنعتی بسیار ایده‌آل هستند. در مقایسه با سایر حسگرها، چشم نوری بدون تماس با جسم عمل می‌کند و باعث افزایش طول عمر دستگاه می‌شود. بسیاری از مدل‌های چشم الکترونیکی کم مصرف هستند و برای استفاده طولانی‌مدت گزینه‌ای مناسب محسوب می‌شوند.
کاربرد های چشم الکترونیکی
چشم نوری به طور گسترده در درب‌های اتوماتیک، سیستم‌های دزدگیر و دوربین‌های امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سنسورها می‌توانند ورود و خروج افراد را شناسایی کرده و سیگنال‌های هشدار ارسال کنند. در صنایع مختلف، از چشم الکترونیکی برای شمارش محصولات، تشخیص وجود یا عدم وجود قطعات و بررسی کیفیت کالاها استفاده می‌شود. چشم‌های نوری یکی از اجزای کلیدی در رباتیک و سیستم‌های خودکار محسوب می‌شوند و برای تشخیص موقعیت، هدایت ماشین‌آلات و کنترل فرآیندهای صنعتی کاربرد دارند. این حسگرها در سیستم‌های کنترل ترافیک، درب‌های اتوماتیک و چراغ‌های راهنمایی نقش مهمی دارند و باعث بهبود ایمنی جاده‌ها و کارایی سیستم‌های حمل و نقل می‌شوند.
