در این مقاله علاوه بر پاسخ به سؤال دیتالاگر چیست؟ با دستگاه دیتالاگر آشنا خواهیم شد و موارد مختلفی را درباره این دستگاه اندازه گیری خواهیم آموخت. به طور خلاصه این مقاله شامل موارد زیر است:

۱- دیتالاگر چیست و چگونه دستگاهی است؟

۲- ویژگی ها و قابلیت های دستگاه دیتالاگر چیست؟

۳- نحوه استفاده از دیتالاگر چگونه است؟

۴- نکات مهم درباره این دستگاه کدام اند؟

بنابراین تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا هر چه بیش‌تر درباره دستگاه دیتالاگر یا ثبت کننده داده ها و انواع دیتالاگر بیاموزید.

 

دیتالاگر چیست؟

یکی از ابزارهای مهم و ضروری در دنیای امروز برای ثبت و جمع آوری داده‌ها، دستگاه دیتالاگر است. ثبت کننده داده می‌تواند داده ها را در طول زمان از طریق حسگر داخلی یا خارجی تعبیه شده در دستگاه ذخیره کند. این داده ها می‌توانند شامل مواردی مانند ولتاژ، دما، جریان، فشار، مقاومت، توان و… باشند. ثبت کننده داده هم در ابعاد کوچک وجود دارند و هم در ابعاد بزرگ‌تر که عمده کاربرد آن در موارد صنعتی است. داده های دقیق برای تضمین کیفیت محصول، بهینه سازی فرآیند، تشخیص و تحقیق و توسعه در کارخانجات و موارد صنعتی ضروری است.

معمولاً دیتالاگرها دوام و طول عمر بالایی دارند و می‌توانند تا سال‌ها داده‌هارا ثبت و ذخیره کنند. البته خوب است بدانید که میزان ذخیره سازی داده ها به حافظه ثبت کننده داده بستگی دارد. هرچه حافظه دستگاه بیش تر باشد، اطلاعات بیش‌تری را ذخیره می‌کند. البته برخی از این تجهیزات از حافظه جانبی نیز پشتیبانی می‌کنند که این امر کار ثبت داده‌ها را آسان تر می‌کند.

ناگفته نماند که برخی از ثبت کننده های داده طوری برنامه ریزی شده اند که پس از پر شدن حافظه، داده ها را روی اطلاعات قبلی ذخیره می‌کنند، در حالی که برخی از آن‌ها پس از پر شدن حافظه، ثبت اطلاعات را متوقف می کنند.

 

 

اجزای اصلی دیتالاگر

هر دیتالاگر از چند بخش کلیدی تشکیل شده است که شامل موارد زیر است:

۱- حسگرها: حسگرها وظیفه اندازه‌گیری پارامترهای مختلف را دارند.

۲- پردازنده: پردازنده داده‌های دریافتی را تحلیل و آماده‌سازی می‌کند.

۳- حافظه: حافظه برای ذخیره‌سازی داده‌های ثبت شده به کار می‌رود.

۴- منبع تغذیه: معمولاً عملکرد دستگاه ثبت کننده داده با کمک باتری یا برق شهری است.

امروزه بیش‌تر دیتالاگرها دارای ابعادی کوچک و قابل حمل هستند و انرژی مورد نیاز برای کارکرد دستگاه نیز از طریق باطری ها تأمین می‌شود. در ثبت کننده داده پیشرفته زمانی که دستگاه روشن است اما اندازه گیری انجام نمی‌دهد دستگاه به حالت خواب می‌رود تا در مصرف باطری صرفه جویی شود.

 

دستگاه دیتالاگر چگونه کار می کند؟

دیتالاگر از یک حسگر، ریزپردازنده و یک حافظه داخلی برای ثبت و ذخیره داده ها تشکیل شده است که منبع تغذیه آن یا از باطری است یا برق شهری. این دستگاه قابلیت اتصال به کامپیوتر و تلفن همراه را دارد تا بتوان به آسانی داده ها را بررسی و تجزیه و تحلیل کرد. این تجهیز با اتصال به حسگرها، اطلاعات مورد نیاز را از محیط دریافت می‌کند. حسگرها اطلاعات خام را به پردازنده ارسال می‌کنند، سپس پردازنده این داده‌ها را پردازش کرده و در حافظه دستگاه ذخیره می‌کند. این فرآیند به طور مداوم تکرار می‌شود و داده‌ها در بازه‌های زمانی مشخص ثبت می‌گردند.

برای ثبت تغییرات پارامترهای مختلف در یک دوره کوتاه، لازم است فاصله نمونه برداری مناسب را تنظیم کنید تا اطلاعات به درستی جمع آوری شوند. همچنین برای اندازه گیری پارامترها توسط ثبت کننده داده امکان تعریف آلارم وجود دارد.

عملکرد آلارم هم به این شکل است که اگر داده‌های ثبت‌شده فراتر از سطوح هشدار باشد، یک هشدار اضطراری ایمیل یا پیامک برای کاربر ارسال می‌شود تا اقدامات پیشگیرانه قبل از هر حادثه یا حادثه انجام شود. برخی از دیتالاگر ها نیز هشدارهای لازم را از طریق زنگ هشدار تعبیه شده در دستگاه اعلام می‌کنند.

 

 

نحوه اتصال و انتقال داده های دیتالاگر

دیتالاگرها معمولاً از طریق کابل‌های USB یا تکنولوژی‌های بی‌سیم مانند بلوتوث و وای‌فای به کامپیوترها و سیستم‌های دیگر متصل می‌شوند. داده‌های ذخیره شده می‌توانند به صورت دستی یا خودکار به سیستم‌های مدیریتی منتقل و مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. این داده ها شامل موارد مهمی هستند که به مهندسان و تکنسین ها کمک می‌کند تا بتوانند اقدامات مورد نیاز را انجام دهند.

 

بیش‌تر بخوانید: همه چیز درباره خازن سنج و انواع آن

 

کاربرد دستگاه دیتالاگر

ثبت کننده های داده از جمله دستگاه‌های اندازه گیری هستند که قادر به ثبت داده‌ها به صورت مداوم و خودکار می‌باشند. ثبت کننده داده یک دستگاه قابل‌حمل یا ثابت است که قادر به ثبت داده‌ها به صورت مداوم و خودکار است. این دستگاه‌ها معمولاً به سنسورهایی متصل هستند که پارامترهای محیطی مانند دما، رطوبت، فشار و …  را اندازه‌گیری می‌کنند. این دستگاه در موارد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.

۱- دیتالاگر به طور گسترده در انواع تحقیقات زیست‌محیطی و برای ردیابی پدیده‌هایی مانند الگوهای آب و هوا، تغییرات آب و هوا، سطح آب رودخانه‌ها و… استفاده می‌شوند.

۲- ثبت دما، فشار، جریان، فرکانس و … در بسیاری از فرآیندهای صنعتی، تاسیسات ذخیره سازی، نیروگاه های انرژی، سیستم های مخازن، خطوط تولید و… .

۳- در صنعت داروسازی از دیتالاگرها برای ثبت مداوم داده‌های دما و رطوبت استفاده می‌شود. این دستگاه کمک می‌کند تا محصولات در شرایط مطلوب نگهداری شوند.

۴- استفاده از ثبت کننده داده در صنعت کشاورزی، باغبانی و بهینه سازی منابع

۵- در صنعت غذایی برای حفظ دمای مناسب در تمامی مراحل نگهداری و حمل و نقل مواد غذایی

موارد بالا تنها بخشی از کاربردهای دیتالاگر در صنایع مختلف است. به همین منظور است که این دستگاه، به عنوان یک ابزار حیاتی در دنیای امروز شناخته می‌شود.

 

 

انواع دیتالاگر

این تجهیزات را می‌توان از نظر عملکرد و از نظر شکل ظاهری در دسته بندی های گوناگونی قرار داد. مانند دیتالاگر دما و رطوبت، دیتالاگر ولتاژ و جریان که در ادامه به معرفی و توضیح درباره آن‌ها خواهیم پرداخت. ذکر این نکته نیز لازم است که برخی از این دستگاه ها به طور خاص برای استفاده در صنعت طراحی شده اند که معمولا این مدل ها را با نام دیتالاگر صنعتی نیز می‌شناسند. در واقع ثبت کننده داده صنعتی معمولا از استحکام بالا و همینطور ویژگی های مختلفی برخوردار است. البته باید بدانید که نوع دستگاهی که انتخاب می‌کنید به همراه ویژگی های آن بر قیمت دیتالاگر تأثیر مستقیم خواهد گذاشت.

 

 

۱- دیتالاگر دما

دیتالاگرهای دما که با نام ثبت کننده دما یا دیتالاگر دما و رطوبت نیز شناخته می‌شود به منظور اندازه گیری و ثبت تغییرات دما در محیط های مختلف طراحی و تولید شده است. از دیتالاگرهای دما بیش‌تر در صنایع غذایی، دارویی و کشاورزی استفاده می‌شود.

 

 

۲- دیتالاگر رطوبت

ثبت کننده دادهرطوبت که نوع دیگری از انواع دیتالاگر است قادر به اندازه گیری رطوبت نسبی هوا است. البته خوب است بدانید که این دستگاه اندازه گیری به ثبت کننده داده دما و رطوبت نیز معرف است. این نوع دیتالاگرها برای کنترل شرایط محیطی در فضاهایی مثل انبارها و گلخانه ها که میزان رطوبت بسیار حائز اهمیت است، کاربرد فراوانی دارد.

 

 

۳- دیتالاگر فشار

ثبت کننده داده فشار به منظور اندازه گیری فشار هوا یا مایعات استفاده می‌شوند. ثبت کننده فشار می‌تواند به طور دقیق اطلاعات را جمع آوری و ذخیره کند. از این نوع دستگاه‌ها بیش‌تر در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، هوافضا و خودروسازی استفاده می‌شود.

امروزه بیش‌تر انواع ثبت کننده های داده از نوع قابل حمل هستند که کارکرد آن‌ها عمدتا با باطری است. با کمک این نوع از ثبت کننده های داده می‌توان اطلاعات را به‌صورت آنلاین و از راه دور مانیتور کرد و از وضعیت پارامترهای محیطی در هر زمان مطلع شد. البته ثبت کننده داده ها در حالت ثابت نیز وجود دارند که عمده کاربرد آن ها در آزمایشگاه ها است. این نوع از تجهیزات را با نام دیتالاگر آزمایشگاهی می‌شناسند که برای خرید دیتالاگر آزمایشگاهی حتما نکاتی که پیش تر گفته شد را در نظر بگیرید.

 

 

۴- دیتالاگر ولتاژ و جریان

دیتالاگر ولتاژ و جریان دستگاهی است که برای اندازه‌گیری، ثبت و ذخیره مقادیر ولتاژ و جریان در بازه‌های زمانی مشخص استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها برای مانیتورینگ مصرف انرژی، تست تجهیزات الکتریکی، عیب‌یابی سیستم‌های الکتریکی و بررسی کیفیت برق به کار می‌روند. از جمله ویژگی های این تجهیز به قابلیت اندازه‌گیری ولتاژ و جریان مستقیم (DC) و متناوب (AC) در محدوده‌های مختلف، ثبت داده‌ها در بازه‌های زمانی مشخص، ذخیره سازی اطلاعات روی کارت حافظه و قابلیت هشدار و آلارم اشاره کرد.

 

بیش‌تر بخوانید: آشنایی با دستگاه کالیبراتور و مفهوم کالیبراسیون

 

سخن پایانی

در پاسخ به سؤال دستگاه دیتالاگر چیست؟ همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم باید گفت که ثبت کننده داده ابزارهایی کارآمد برای نظارت و اندازه‌گیری پارامترهای مختلف محیطی در صنایع مختلف هستند. انواع مختلفی از ثبت کننده های داده وجود دارد که هرکدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. انتخاب نوع مناسب و خرید دیتالاگر می‌تواند به بهبود عملکرد و افزایش بهره‌وری در صنایع مختلفی که نیاز به ثبت دقیق اطالعات است کمک کند. در انتها باید اضافه کنیم که فرکانس نمونه برداری از مهمترین پارامترهایی است که قبل از خرید دیتالاگر باید در نظر بگیرید.